مجله خبری تشریفات

امامزاده حسن الافطس از سایر جاذبه های تاریخی تشریفات ترحیم مشهد و توریسم شهرستان فراهان که عمر آن به قرن ۹ و ۱۰ و عصر اسلامی برمی شود و در حریم روستای اسفین این شهرستان قرار گرفته میباشد. مقبره امامزاده حسن الافطس در هفت کیلومتری شمال غرب فرمهین میباشد و به شاهزاده حسن افطس آوازه دارااست و در طی صفویه سازه شد‌ه‌است. بنای امامزاده حسن الافطس مشتمل بر حیاط ورودی، کف شکن، بقعه و نمازخانه و گنبد میباشد که در محوطه وسیعی واقع شد‌ه‌است. امامزاده حسن الافطس؛ فرزند امام سجاد (ع) میباشد و تاریخ شهید شدن او به سال ۱۴۶ هجری قمری می‌رسد.
مقبره امامزاده حسن الافطس دارنده گنبدی دوپوش بوده که نمای قالب بیرونی از کاشیهای نره رنگی و خطوط نوشته ای تشکیل یافته و تحت سقف گنبدخانه دارنده مقرنس کاری و تزئینات نگارگری است سقف تراس ورودی به ذیل گنبدخانه نیز دارنده مقرنس کاری بوده که تزئینات کاشی با رنگهای گوناگون آنرا تزئین داده میباشد .

اصل اتاق مرقد یک فضای هشت ضلعی میباشد که بر فراز آن، گنبد شلجمی بزرگی جای‌دارد که قطر آن حدود ۱۰ و طول آن بیش تر از ۱۰ متر میباشد. در پیشین بارگاه حرم چوبی و بر روی سکویی چهار گوش قرار داشته و امروزه بارگاه نو بر این حرم نصب گردیده است. بنای این حرم دارنده سه فضای به هم مرتبط میباشد که آغاز بایستی از فضای ورودی که مشتمل بر تراس و شبستان مستطیل صورت با سقف مسطح و بعداز آن به در ورودی بنای دیرین میرسد. بنای دیرین این سازه، از سطح شبستان ورودی ذیل‏خیس میباشد و حدود پنج پله شیوه داراست و در همسایه شبستان ورودی یک فضای مستطیل صورت دیگر نیز قراردارد که تحت عنوان نمازخانه از آن به کار گیری می‏ گردد. محور بنای سابق، از سنگ ،گل و آجر و خشت درست شده و معماری آن مرتبط با زمان ایلخانی و صفویه میباشد.

حاج محمدابراهیم اسفینی که نسل اندر نسل متولی امامزاده بوده اند اینگونه می‌گوید؛ «حاج محمدتقی و برادرش قنبرعلی این سازه را ساخته اند. وی مستقر نجف بوده و در خواب چشم بودند که امامزاده به وی فرمود؛ «منرا به نور و روشنایی برسانید» وی با آرم هایی که داشتند مرقد امامزاده حسن افطس(ع) را به ظهور می‌رساند.قبور فوت شده ها در نزدیکی محوطه امامزاده میباشد، بر روی سنگ قبرهای جانور در گورستان کنار امامزاده روستا، تاریخ ۱۱۰۰ ه. ق. درج شد‌ه‌است و علامت از عمر این امامزاده داراست. اساس بنای کهن امامزاه از سنگ، گل و آجر و خشت تاسیس شده است برای فرزندان این امامزاده بزرگوار در تفرش و هزاوه بقاع و بارگاهی در شان این امامزادگان سازه گردیده‌است ولی بابا این امامزادگان و نوه امام سجاد(ع) درین دیار غریب و نا آشنا میباشد.

آستان مقدس امامزاده احمدبن علی(ع) فرمهین
آستان مقدس امامزاده احمدبن علی(ع) بنا شده در حوزه‌ امامزاده ذلف آباد در مسافت ۵ کیلومتری شهر فرمهین قراردارد. سازه به گفتگوها همسایه این امامزاده از نوادگان امام کاظم(ع) میباشد، در اشعار درج شده بر روی بارگاه بقاع آستان مقدس امامزاده احمدبن علی(ع) شجره او چنین نقش بسته میباشد؛ احمد بن علی بن احمد و به امام کاظم(ع) نسبت داده شده میباشد. آستان مقدس امامزاده احمدبن علی(ع) در روز ها ماه میمون رمضان، محل بازگشت بخش اعظمی از مومنان شیعه برای زیارت و افطار میباشد.امامزاده سیداحمد(ع) فرزندامامزاده محمد(ع) بوده و نسب شریف او با پنج واسطه به امام کاظم(ع) منتهی میگردد. او به حوزه‌ عراق فارس سفر کرده و در تفرش ساکن گردیده و به دعوت همسایه ذلف آباد درین روستا سکونت کرده و نزدیک به سال ۴۱۵ هجری وفات یافت.

طنبی
تیم نخستین که متشکل از اتاقی کشیده و مستطیلی تشریفات ترحیم مشهد یا این که گاه اتاقی مربعی ( و حتی گاهی اتاقی به هیبت های دیگر میباشند که بیش و معدود و در بیشتر مثال ها ، معدود مساحت ترین شبستان ها در معماری کشور ایران به شمار میروند. پوشش سقف این مسجدها، گاه با طاق میباشد و گاه تیرپوش انـد.

گنبدخانه
نوع دوم شبستان ها که، فضاهایی معمولاً چهارگوش میباشند که سقف آن ها گنبدی میباشد.

ردیف دار
نوع سوم نیز که کالا قرارگیری سقف بر قسمتی از مسجدهای گرانقدر با گروه ردیف ها میباشد که گاه این سقف طاقی و گاه نیز تخت میباشد.

مرکب
نهایتاً نوع چهارم، که کالا ادغام لااقل دو نوع از سه نوع پیش گفته اند. مسجدهایی که فضای عبادی آنان از یک شبستان مرکب تشکیل‌شده میباشد؛ به معنای گنبدخانه ای که در آمیختگی با نوع ردیف دار یا این که طنبی تاسیس شده است و پیوستگی فضایی آنان چنان آمیخته میباشد که عملاً تشكیل فضایی واحد را می‌دهند. براساس نظارت های پاره ای انجام شده بر مساجد تاریخی جمهوری اسلامی ایران، در ۹۵۲ مسجد تحقیق گردیده، ۶۱۹ مسجد تک شبستانی اند و مابقی بیش تر از یک شبستان دارا هستند که درمجموع، ۱۴۳۳ شبستان در کالبد همگی ی این مسجدها وجود دارااست.

تزیینات در شبستان مسجد
از قبل از ورود اسلام به جمهوری اسلامی ایران، مردمان این مرزو بوم عبادت گاه های خویش را تزئین می کردند و عملکرد خویش را بر این می گذاشتند که محل خلوت با خدای خود را به زیباترین صورت ممکن بسازند. پس از ورود اسلام به کشور‌ایران استعمال از تزئینات معماری در مسجدها ارتقاء پیدا کرد. یکی از زیباترین این موادسازنده هنر به کار گیری از کاشی مسجد بود، که هنوز هم جزء لاینفک زیبائی مسجد اهل ایران میباشد. رنگ سپید خط نوشته مذهبی بر روی رنگ لاجورد قضیه، نشانه از برد نوروروشنایی بر تیرگی دارااست.

بارگاه حرم
براساس دو نوشته ی جانور در بقعه، تولید کننده تشریفات ترحیم مشهد ی بارگاه مدرس جواد دواتگری میباشد. نوشته اولیه بالای درِ ورودی بارگاه حکاکی گردیده و خالق آن را اینگونه معرفی نموده است:
بارگاه اولیاء چکان تاثیر مرحوم معلم جواد دواتگری مراغه سال ۱۳۶۰ خورشیدی
همینطور در تابلوی مو جود در بقعه که دربردارنده اشعاری از مدرس کریمی میباشد، درخصوص خالق بارگاه مهیا میباشد:
اینجانب ضرحی بر اولیاء چکانساختم همچو چادر ی زرتار
اینجانب جوادم دواتگری معروف
انتظار دعایم از زوار
در مه تیر برفتم از عالم
سیصدو شصت و یک فزون ز هزار
از «کریمی» بپرس تاریخم
وصل گشتم برحمت غفار

نصیب آقایان و خانم ها توسط دیوایدر شیشه ای و آلومینیومی غیروابسته گردیده‌است. کف گنبدخانه و دیوارهای داخلی تا سقف با سنگ مرمر سپید و سقف آن و لایه درونی گنبد با گچ اندود گردیده و از میانه گنبد، لوستر بزرگی بالای بارگاه آویخته گردیده‌است. گنبدخانه دارنده دو پنجره از نمای شرقی و دو پنجره در نمای غربی میباشد و ۲۱ پنجره خرد نیز در گریو گنبد درنظرگرفته شده که فروغ و روشنایی فضای داخلی مقبره از روش آنها تأمین می گردد.

گنبدخانه
در بخش جنوبی گنبدخانه، مسجد حضرت فاطمه ی زهرا (درود الله علیها) جای‌دارد. بعدها مسجد ۶×۱۶ متر میباشد و دارنده چهار پنجره در نمای جنوبی و یک پنجره در نمای شرقی میباشد و توسط ی کفشکن بانوان که در ضلع غربی قراردارد، به فضای صحن پیوند میخورد. در نصیب خانم ها قبری قراردارد که وابسته به بانی پل رود چکان میباشد.
در بخش شمالی گنبدخانه، مسجد امام حسین (علیه السلام) قراردارد و بعد ها آن ۸×۱۲ متر میباشد. مسجد خاطر گردیده دارنده سه پنجره رو به ضلع شرقی، سه پنجره و یک در ورودی رو به ضلع شمالی و در ضلع غربی دو در ورودی به چشم می‌خورد. یکی‌از این دو در به کفشکن آقایان گشوده می‌گردد و دیگری به آبدارخانه و محل استراحت خادمان.

نمای بیروین مقبره اندودی از سیمان دارااست و طول ازاره سنگی آن حدود ۳۰ سانتی متر میباشد. تراس در نمای غربی جای‌دارد و بنا ی آن از نوع بنا ی سقف میباشد. سنگینی سقف تراس روی یک ردیف آهنی جای‌دارد. اواسط حیاط یک اتاقک فلزی وجود داراست که از آن برای جواب گویی به سؤالات فقاهتی به کارگیری می گردد. درهای ورودی مقبره در نمای غربی درنظرگرفته شده میباشد.بام بعقه به طور شیروانی میباشد و لایه ی بیرونی گنبد با ورق های طلایی رنگ پوشانده گردیده‌است. بر بلندای گنبد، یک درفش سرخ رنگ نصب میباشد.
در جانب غربی بقاع، آرامستان روستای چکان جای‌دارد و کف صحن از سطح آرامستان به طول هفت پله ذیل خیس میباشد. صحن، پوششی از آسفالت داراست و چندین تنه درخت نارون کهنسال در صحن دیده میشود.

مناره مسجد جامع سمنان یکی منارهای تاریخی جمهوری تشریفات ترحیم مشهد اسلامی ایران وابسته به معماری اسلامی سلجوقیان به شمار می‌رود که در کناره شمال شرقی مسجد جامع قراردارد. طول این منار از سطح زمین ۳۱/۲۰ متر میباشد و از روی بام به طول ۲ متر کتیبه‌ای با طرح و نقش بسیار قشنگ از خشت و با خط کوفی تزئین شده است. این سازه دیرین‌ترین منار جنبان جمهوری اسلامی ایران می باشد در راس این منار محوری چوبی قراردارد که با حرکت دادن آن تک تک منار جنبش می‌نماید.

معماري مناره

مناره مسجد جامع سمنان در کناره شمال شرقي شبستان شمالي مسجد فارغ از سكو مستقيما روي زمين واقع شد‌ه‌است.
براي رسيدن به مدخل منار بايد از يك راهرو منكسر تنگ و كم ارتفاعي عبور كرد كه به وسیله خواجه ابوسعيد سمناني و خواجه نظام الدين بختيار سمناني در دورة پادشاه سنجر سلجوقي هنگام تاسیس شبستان سابق الذکر ایجاد شده است.
طول منار مسجد جامع سمنان را بين 5/31 تا 5/28 متر نوشته اند.
طول كلي منار 5/28 متر میباشد كه از اين طول 5/24 متر آن مشمول ميله منار تا انتهاي مقرنسها و قاعدتا مأذنه و 4 متر ديگر مشمول مأذنه و بخش فوقاني آن مي خواهد شد.
علي رغم طول زياد منار به دليل نهفته شدن حدود 5/7 متر از قسمت زيرين در بين شبستان و بناهاي همسایه، آن چنانكه بايد عظمت و طول بلند آن جلوه گر نيست.
نصیب تحتاني منار مسجد جامع سمنان تا نزديك كتيبه زيرين تقريبا استوانه اي میباشد و از آنجا به بالا به طور موزوني به هیبت مخروط ملايم در آمده تا زير مقرنسهاي مأذنه ادامه مي يابد.
مأذنه زيباي مناره مسجد جامع سمنان با واسطه دو رديف مقرنس لبریز كار بر فراز سازه قرار گرفته معماري اين مأذنه داراي سبك صفوي میباشد.
استقرار سقف تعالی هشت ضلعي با حاشیه هاي مضرس طرح دار بر فراز آن، از نفوذ باران به درون مأذنه و منار جلوگيري مي كند.
ادامه منار از مأذنه بیرون گردیده و به قپه كوچكي ختم مي خواهد شد.
قطر منار مسجد جامع سمنان در پائين 6/3 متر و در درون 09/2 متر میباشد.
ضخامت ديوار منار در پايين ترين نصیب 75 سانتيمتر مي باشد و متناسب با كم شدن قطر منار از پايين به بالا از قطر ديوار و دكل نيز كاسته گردیده بطوريكه در بخش انتهايي بدنه منار كه قطر آن به دستکم مي برسد تنگي گلويي حس نمي گردد.
پلكانهاي مارپيچي منار بر عكس عقربه هاي ساعت حول پایه آجري (دكل) پيچيده و تا قاعده مأذنه ادامه مي يابد.
پايه اين دكل به شكل مربع میباشد كه با آجرهايي به بعد ها 45 * 23 * 23 متر تشکیل شده و در قسمتهاي فوقاني به تدريج زواياي طرح مربع محو مي خواهد شد. تعداد پله ها حدود 91 عدد میباشد. اولين پله 36 سانتيمتر طول دارااست.
تزیینات مناره

امامزاده محمد و عبدالله (ع) شمیرانات

امامزاده محمد و عبدالله (ع) مرتبط با سدهٔ ۸ و ۹ که در شهرستان شمیرانات، نصیب تشریفات ترحیم مشهد لوسانات، روستای بوجان واقع گردیده و تیم تلوزیونی تنهایی لیلا در آن تاسیس شده است. عمر بنای حرم امامزاده محمد و عبدالله (ع) به عصر صفویه گشوده می‌شود. امامزاده محمد و عبدالله (ع) در تاریخ ۱ مهر ۱۳۸۲ با شمارهٔ تصویب ۱۰۳۸۳ به‌تیتر یک کدام از اثرها ملی جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسیده میباشد. همسایه به‌این امام زاده سید محمد می‌گویند. بعدازظهر ها امامزاده محمد و عبدالله (ع) درحال حاضر و هوای زیبایی داراست.
بنای ساختمان مقبره متبرکه با مساحتی حدود ۲۰ متر مربع در فضایی به حجم حدود ۲۵۰۰ متر مربع درمنطقه ای کوهستانی و خوش آب و هوا میباشد. و یک سری درخت چنار سابق نیز در محل بقاع قراردارد. پلان سازه مربع صورت و سقف آن از باطن به طور مدور میباشد که در نصیب بالا به طور گچبری و دارنده طرح شمسه میباشد. زمین ها و موقوفات متعددی جزو در آمدهای این حرم میباشد.
نَسَب این دو امامزاده، طبق نوشته روی سنگ قبر، به امام زین العابدین می‌رسد. محمد و عبدالله بن هادی بن زین العابدین. البته آیت الله ضیاءالدین نجفی، این سیرتکامل بیان می نماید که «امامزاده محمد [و عبدالله ]، از نوادگان امام کاظم (علیه السلام) میباشد»
یه خرده فراتر از امام زاده، درون خیابان مسجد سقاخانه ای وجود داراست که آب بسیار خنکی از شیرهای آن روان میباشد.
این آستان در راس روستا، جنوب مسجد و غرب جاده ی ارتباطی لواسان خرد به بوجان و ناصرآباد قراردارد. وضعیت جغرافیایی آن: ۳۵ جايگاه و ۵۱ دقیقه و ۰/۵۴ ثانیه پهنا جغرافیایی و ۵۱ سکو و ۳۷ دقیقه و ۱/۲۳ ثانیه ارتفاع جغرافیایی میباشد که در طول ۱۹۸۵ متری سطح دریا جای دارد.
توالت این امام زاده در محوطه حیات جای‌دارد. خرد میباشد و به همین استدلال زنانه و مردانه ندارد.
همگی سکانس های سریال تنهایی لیلا در‌این امام زاده و روستای بوجان ایجاد شده است.
بعد از فیلم برداری فیلم تنهایی لیلا، اشخاص محلی و اهل یک محل روستا با زائران بد واکنش می نمایند.
روش دسترسی
مسیر خودروی فردی
از طهران به سمت لواسان جنبش فرمایید. پیش از میدان به سمت خیابان اسدیان بروید. این خیابان را تا آخر بروید. بعد از طی کردن حدود ۶ کلیومتر به روستای بوجان می رسید. همگی مسیر آسفالته میباشد.

آیا اسلام دین مدارا و تساهل است یا خشونت؟
از آیه 26 سوره احزاب[12] که درباره یهودان بنى تشریفات ترحیم مشهد قریظه وارداتی اینگونه برداشت نمى شود که تمامی تشریفات ترحیم مشهد مردان این موسسه قتل عام گردیده باشند. در شرایطی که «الَّذِینَ ظَـهَرُوهُم» را کسانى بدانیم که قول شکنى کرده، در مقابل مسلمان‌ها ایستادند، دو دسته کشته شده و اسیر فی مابین آنان بودند و مضمون‌ اینگونه خواهد شد که از دربین جنگجویان، گروهى را کشتید و گروهى را اسیر کردید. به عبارت دیگر، گروهى از مردان کشته و گروهى از وی اسیر شدند، خیر این که گروهى از بنى قریظه که مردان باشند کشته و تیم دیگر که زنان و فرزندانند اسیر شدند، زیرا ابتداى آیه درباره جنگجویان هست؛ لذا واژه «فریق» در هر دو شکل به مردان جنگ جو تعبیر و تفسیر مى شود.

این گزارش از حیث جمعیتى هم قابل تأمل جدى میباشد؛ چون این تعداد فرد بالغ (در بین هفتصد تا هشتصد) مى تواند بیان کنده جمعیتى حدود چهار هزار نفر باشد در حالى که‌این داده های عددی درباره ی بنى قریظه ـ که فقط یکى از گروههاى حاضر در یثربِ پنج هزار نفرى بودند ـ صحیح به حیث نمى برسد. جالب خیس آن که گفته مى شود بیشتر این جمعیت به دست دو نفر (على(علیه السلام) و زبیر بن عوام) کشته شدند! آیا این خبر براى بد جلوه دادن چهره امیرالمؤمنین جعل نشده میباشد؟

ـ مشکلات جانبى این حادثه چه‌طور قابل حل میباشد؟ جابجایی و زندانى کردن آن تمامی اسیر در منزل یک نفر، عمل ساده اى وجود ندارد. نگهداری از آن ها، تأمین طعام، احتمال فرار و گریز و ده ها خلل دیگر دراین باره متصور میباشد، همانگونه که اعدام صدها نفر در شهرى خرد مانند مدینه، مشکلات بهداشتى زیادى درپی داراست و مى تواند بیمارى هایى را پیشرفت دهد، ولى بیان کننده تاریخ نگاران به این مطالب دقت نداشته اند.

در صورتی‌که اینگونه کشتار بزرگى حقیقت داشت مشرکان و منافقان ساکت نمى نشستند و همانند ماجرا جنگیدن ابن جحش در ماه حرام، حریق زدن نخل ها و وصلت پیامبر با همسر پسرخوانده اش، سر و صدا به پا مى کردند و بیش تر از این داد و فریاد مى کردند.

خداوند متعال فرموده می‌باشد: «هیچ کس گناه دیگرى را به دوش نمى کشد.»[13] نبی آفریدگار هم در قول با مسیحیان نجران تأکید کرد که کسى به خیال جنایت دیگرى مجازات نمى شود. در اتفاق بنى قریظه، تنها یک‌سری نفر از بزرگان این قوم با مسلمان ها دشمنى کردند و سایر با این عمل مخالف بودند یا این که دست‌کم در پیمان شکنى دست نداشتند. کشتن هفتصد یا این که هشتصد بدن به خیال حرکت آن یک‌سری نفر، مخالف احکام اسلام است.

باید دقت داشت که هرچند تمامی تایخ نویسان این کشتار را نقل کرده اند، ولى ریشه آن به راویان قدیمی مانند ابن اسحاق و واقدى برمى گردد. یکى از دانشمندان معاصر با شک و تردید در گزارش هاى ابن اسحاق مى گوید: وی از یهودیان احادیث زیادى نقل کرده و به همین جهت مالک بن انس او‌را دجّال خوانده است. ابن حجر هم مى گوید که ابن اسحاق روایت غزوه هاى یهود را از بازماندگان این قوم گزارش نموده است؛[14] چنان که محمد بن کعب قرظى که در سلسله اسناد روایت بنى قریظه قراردارد، به روایت گویى آوازه دارد.

این قسمت از شبستان در کنار آحاد زیبایی ها و معماری تشریفات ترحیم مشهد زیبایی که در ایجاد کرد ردیف ها و طاق ها، به فعالیت برده گردیده‌است، دارنده یک منبر 14 پله ای میباشد.
کالا پله های این منبر از سنگ مرمر میباشد که گفته می توان به مراد زیباکردن هرچه بیشتر این منبر به امر کریم و مهربان خان زند سنگ های مرمر این پله ها از مراغه به شیراز آوره گردیده‌است.
کاشی کاری مسجد وکیل در صحن و حیاط های شمالی و جنوبی خوشگل بوده و از هفت رنگ معرق در کاشی های صحن مسجد استعمال کرده اند.
مسـجد وکیل به دلایلی هم زیرا طول کمتـر و فقدان ارکان مرتفـع و غالبی زیرا گنبد منزل و مناره و به کارگیری از بافت از صمیم قلب خیس آجری عموم وارتر میباشد.
در مسجد وکیل شیراز اثری از گنبدخانه وجود ندارد. همگی چشـمه های شبستان مساوی می‌باشند و پوشش گنبدی شبستان تمامی بعدها مشـابهی دارا هستند. این نشانگر آن اسـت کـه تفاوت ارزشـی میان جایگاههای شبستان نیست و این فعالیت هم اندازه میباشد با ناپسندی مسافت و تفاوت فراوان منزلت و وضعیت شـاه نسبت به گردآوری عموم در نزد کریم و مهربان خان وكيل الرعايا و کوشش و میل وی در مجاورت خیس نمودن منزلت و وضعیت حکم کننده نسبت به گردآوری عموم.
فقدان مناره در مسجد وکیل و وجود تزیین ها و کاشی کاری های اندک سبب می شـده که مسجد خلال جواب به نیاز عملکردی خـود کمترین عرض‌اندام و اکران قدرت داشـته باشـد و فضای صمیمی تری را ساخت نماید.
هندسه و و تناسبات حکم کننده بر مسجد وکیل به طوری وجود ندارد که استفاده کننده را به سمت و سوی خاص بکشاند بلکه با تاکید بر داخل، راس و مرکزگرایی، شایسته ترین گوشه و کنار را برای سکون، متانت و اندیشه آماده میاورد.
الگوهای هندسی در نمای مسجد وکیل بر شالوده تقارن و تناسب جای دارد و کارکشته برگسترش در آحاد جهات و تصمیم به بیکران گری می باشند.
انواع هندسی جان دار در نمای مسجد وکیل شیراز به مثابه جنبه هایی از کثرت اخلاق آفریدگارند. استعمال از گونه های هندسی در معماری این مسجد با دقت به ماهیت هندسه برتجدید دور و بر می‌افزاید و تامل را به پرواز درمی آورد.
هندسه حیاط نسبت برتر ارتفاع به پهنا تراس، ورودی را دلباز و دردسترس قرار می‌دهد.
فضاهای خدماتی و ارتباطی در کنج ها و در دورترین نقطه از شالوده مرکزی مسجد وکیل جایابی شدند.
فضاهای خدماتی، بهداشتی، وضوخانه ها تا آن جا که ممکن میباشد از صحن مهم و ایوان مرکزی کنار کشیده گردیده و در حوالی درگاه ورودی و ایوان های فرعی و زمین های ناقص جایگزین گردیده، در‌این نظم و ادب هندسی آنچه که بیش تر از همگی به دیده می نشیند.
ایوانهای اساسی و شبستانهای عبادی میباشد و هندسه مهم هسته های فضایی در همکف مسجد وکیل همانند کعبه و مسجد النبی از مربع آغار گردیده که یک ضلع آن به سمت قبله میباشد.

نذر نمک در امامزاده با تقوا (ع)
یکی ترسیم‌های این امامزاده نذر نمک میباشد؛ اشخاصی تشریفات ترحیم مشهد که به حاجت خویش می‌رسند، نمک نذر می‌نمایند. نمک‌های نذری نیز در بین زائران امامزاده توزیع می شود. نمک در فرهنگ و تمدن اهل ایران نشانه برکت و روزی بیشتر در سفره‌ میباشد. ولی این فلسفه کنونی نذر نمک میباشد.تاریخچه نذر نمک به هنگامی بازمی‌شود که در ناحیه تجریش برف متعددی می‌بارید و بخاطر لیز شدن زمین، اکثری از عموم زمین می‌خوردند. از آن مجال عموم نمک نذر می‌کردند تا با پاشیدن روی برف‌ها، آن‌ها‌را آب نمایند و عابران جراحت نبینند. این شغل معدود‌معدود به یک ترسیم تبدیل شد و تحت عنوان ترسیم نذری امامزاده پارسا شناخته شد.

روش دسترسی به امامزاده با تقوا (ع)
امامزاده با تقوا در اطراف پایانه مترو، ماشین کرایه ای و اتوبوس BRT‌ قراردارد. تجریش یکی‌از به هم ریخته‌ترین بخش ها طهران میباشد و به همین ادله گردشگران ترجیح میدهند برای بازدید از جاذبه‌های توریسم این حوزه‌ از حمل و نقل همگانی به کارگیری نمایند. اما در تجریش و پاساژهای محیط آن پارکینگ‌های طبقاتی نیز وجود داراست و در حالتی که مشکلی با سرو صدا خیابان‌ها ندارید، می توانید با ماشین فردی به‌این حوزه‌ بروید. فراموش نکنید که مراقب طرح زوج و شخص باشید!

چنانچه قصد به کار گیری از مترو را دارید، می بایست خویش را به خط یک برسانید. واپسین پایانه خط یک، میدان تجریش میباشد. بعداز وصال به پایانه تجریش، از خروجی جنوبی پایانه بیرون گردید و در خیابان شهرداری به سمت میدان تجریش بروید. بعداز تعدادی دقیقه پیاده روی کوتاه به امامزاده خواهید رسید.

اتوبوس‌های BRT رویکرد‌آهن- تجریش نیز از قربت امامزاده عبور می‌نمایند و مسیر دیگری برای دسترسی می‌باشند. پس از وصال به میدان تجریش به ضلع جنوب غربی بروید و به امامزاده برسید. پایانه ماشین کرایه ای میدان تجریش به بخش ها متعدد طهران دسترسی داراست؛ خطوط ماشین کرایه ای تجریش به میدان آزادی و… مهیا انتقال مسافران می باشند.

مناره مسجد جامع سمنان یکی‌از منارهای تاریخی تشریفات ترحیم مشهد جمهوری اسلامی ایران وابسته به معماری اسلامی سلجوقیان به شمار می‌رود که در کناره شمال شرقی مسجد جامع جای دارد. طول این منار از سطح زمین ۳۱/۲۰ متر میباشد و از روی بام به طول ۲ متر کتیبه‌ای با طرح و نقش بسیار خوشگل از خشت و با خط کوفی تزئین شده است. این سازه سابق‌ترین منار جنبان کشور‌ایران می باشد در راس این منار محوری چوبی جای‌دارد که با جنبش دادن آن تک تک منار جنبش می‌نماید.

معماري مناره

مناره مسجد جامع سمنان در کناره شمال شرقي شبستان شمالي مسجد فارغ از سكو مستقيما روي زمين واقع گردیده‌است.
براي رسيدن به مدخل منار بايد از يك راهرو منكسر تنگ و كم ارتفاعي عبور كرد كه به وسیله خواجه ابوسعيد سمناني و خواجه نظام الدين بختيار سمناني در دورة فرمانروا سنجر سلجوقي هنگام تاسیس شبستان سابق الذکر تاسیس شده است.
طول منار مسجد جامع سمنان را بين 5/31 تا 5/28 متر نوشته اند.
طول كلي منار 5/28 متر میباشد كه از اين طول 5/24 متر آن دربرگیرنده ميله منار تا انتهاي مقرنسها و قاعدتا مأذنه و 4 متر ديگر دربرگیرنده مأذنه و بخش فوقاني آن مي گردد.
علي رغم طول زياد منار به دليل نهفته شدن حدود 5/7 متر از قسمت زيرين در بين شبستان و بناهاي همسایه، آن چنانكه بايد عظمت و طول بلند آن جلوه گر نيست.
بخش تحتاني منار مسجد جامع سمنان تا نزديك كتيبه زيرين تقريبا استوانه اي میباشد و از آنجا به بالا به طور موزوني به هیبت مخروط ملايم در آمده تا زير مقرنسهاي مأذنه ادامه مي يابد.
مأذنه زيباي مناره مسجد جامع سمنان با واسطه دو رديف مقرنس مالامال كار بر فراز سازه قرار گرفته معماري اين مأذنه داراي سبك صفوي میباشد.
استقرار سقف گران قدر هشت ضلعي با حاشیه هاي مضرس طرح دار بر فراز آن، از نفوذ باران به باطن مأذنه و منار جلوگيري مي كند.
ادامه منار از مأذنه بیرون گردیده و به قپه كوچكي ختم مي خواهد شد.
قطر منار مسجد جامع سمنان در پائين 6/3 متر و در باطن 09/2 متر میباشد.
ضخامت ديوار منار در پايين ترين نصیب 75 سانتيمتر مي باشد و متناسب با كم شدن قطر منار از پايين به بالا از قطر ديوار و دكل نيز كاسته گردیده بطوريكه در نصیب انتهايي بدنه منار كه قطر آن به دستکم مي برسد تنگي گلويي حس نمي خواهد شد.
پلكانهاي مارپيچي منار بر عكس عقربه هاي ساعت حول پایه آجري (دكل) پيچيده و تا قاعده مأذنه ادامه مي يابد.
پايه اين دكل به شكل مربع میباشد كه با آجرهايي به بعدها 45 * 23 * 23 متر تشکیل شده و در قسمتهاي فوقاني به تدريج زواياي طرح مربع محو مي خواهد شد. تعداد پله ها حدود 91 عدد میباشد. اولين پله 36 سانتيمتر طول دارااست.
تزیینات مناره

در بین موادسازنده بنا ای معماری جمهوری اسلامی ایران تشریفات ترحیم مشهد به خصوص میدان های دارای شهرت کشور‌ایران عنصر تزئین التفات ویژه ای داشته میباشد. به دنبال به تزئینات سطح های عنصرها تاقی در میدان های شهری پرداخته شد‌ه‌است .

آجرکاری
با اعتنا به محدودیت استعمال از چوب و سنگ در کشور ایران، و خشت تحت عنوان عمده ترین نوع مصالح عنایت یافت؛ چندان که همه بناهای تاریخی و به عنوان مثال معماری میدان نمایانگر هنر گرانبها آجرکاری می باشند.

این هنر به طور ویژه در چهارچوب کلی و پیشانی بنا های تاقی قابل مشاهده میباشد.

چهارچوب تاق آجرچینی بی آلایش آجرکاری بی آلایش به صورت پهناور در تشکیل داد موادتشکیل دهنده تاقی در جداره ی میدان های دارای اسم و رسم کشور ایران اجراشده میباشد به این نحو که در تشکیل داد مبنا های قوس از طریق ی رگه چینی( افقی و روی هم) و در تیرهای فوقانی آن از نحوه هره چین (عمودی و در کنار هم) به کار گیری گردیده‌است.

آجرچینی گل انداز درین نوع نماسازی که پیشتر در بنا های تاقی بنا شده در محدوده جلوخان ها مشهود است؛ آجرها را چنان می چیدند که از ادغام آن‌ها گلهای هفت رجی، پنج جی و سه رجی به دست آید ، برای جلوه دست چین با سله گذاری (پیش دادن خشت) گل به دست آمده را از سطح دیوار غیروابسته می نمودند و یا این که با آجرهای رنگین آن را متمایز می کند.

در معماری میدان و در پیشانی تاق در پیشانی موادتشکیل دهنده تاقی ضمن دو سیرتکامل رگه چین و هره چین از شیوهی خفته وراسته(جناقی) نیز مستعمل میباشد. این تنوع آجرکاری در نمایان ترین نصیب عنصرها تاقی که در چیره میادین قابل مشاهده میباشد؛ به معمولی ترین صورت منجر زینت جداره ها میشود.

کاربندی
نقوش دکوری در پوسته سه آجل (کاربند) به صورت مقرنس، قانونی بندی و یزدی بندی در پوشش آسمانه های تالارها، فضای داخلی گنبدخانه ها و به طور نیم فعالیت در پوشش تاقها و ایوانها قابل رؤیت میباشد.