مجله خبری تشریفات

صد سال بعداز مرگ فردوسی در ۵۱۰ تشریفات ترحیم مشهد نظامی عروضی مدفن شعر سرا حماسه سرای کشور ایران در باغی وابسته به خویش شعر سرا زیارت کرد، و ششصد سال آن‌گاه زمانی که عبیدخان ازبک به تیشه تعصب آن را ویران کرده بود حاکم نورالله شوشتری به شرف زیارت آن نایل آمد. ابعاد درسال ۱۳۰۲ ه.ق که میرزا عبدالوهاب خان شیرازی نصیرالدوله (آصف الدوله) والی خراسان بود، به فرمان آن مرد وقار دوست محل دفن فردوسی به قرائن و اثر ها و علائمی، در باغی باطن و طوس انتخاب شوید و بنایی آجری بر آن ساخته شد.

بعد از آن، در عصر صفوی به جهت اهمیتی که شهر مشهد و محیط آن در حیث پادشاهان صفوی داشت، مجدد این سازه بازسازی شد. همینطور، در زمان پهلوی نخستین که روحیه ملی گرایی ارتقاء یافته بود، فرهنگیان از رضاشاه درخواست کردند آرامگاهی درخور شخصیت ابوالقاسم فردوسی بسازد. در صدر عملکرد بر این بود که مساحت آرامگاه فردوسی اندکی پیشرفت یابد تا بنایی درخور رده فردوسی بسازند.

به این ترتیب، فردی به اسم کیخسرو شاهرخ، ۲۳ هزار مترمربع از باغی را که در نزدیکی بقاع قرار داشت از صاحب آن خریداری و نثار رضاشاه کرد. همینطور، فردی به اسم حسین ملک از ثروتمندان اهل ایران هفت هزار متر مربع از زمین خویش را برای این شغل اهدا نمود. بدین ترتیب، زمین های اهدایی و خریداری گردیده در چنگ بانیان آرامگاه قرار گرفت. در سال ۱۳۰۵ شمسی به سفارش انجمن اثر ها ملی جمهوری اسلامی ایران مقرر شد هم زمان با برگزاری کنگره هزاره فردوسی، بنای آرامگاه فردوسی در توس به نحوه‌ ای باشکوه و درخور ساخته و رونمایی خواهد شد.

کاخ هشت فردوس اصفهان ۳۰ متر تشریفات ترحیم مشهد ارتفاع و ۳۵/۲۶ متر پهنا دارااست، از سطح همسایه گلشن آن دو متر برتر میباشد و به‌وسیله دو پلكان ۱۰ پله‌ای (متصل به نماهای شرقی و غربی قصر) از زمین مستقل می‌گردد.
پس‌ از آن ایوانی با دو ردیف چوبی بلند وجود داراست كه با ورودی‌هایی به سرسرای مركزی رابطه پیدا می‌نماید.
طاق این سرسرا به یک نورگیر گنبدی شكل با هشت پنجره چوبی ختم می‌گردد.
در اواسط سرسرای کاخ حوضی هشت‌ضلعی جای دارد كه قطر آن ۳۰/۳ متر میباشد و فواره داراست.
درهای گوشه و کنار این سرسرا به اتاق‌های هشت‌ضلعی رویکرد مییابد كه به پذیرایی از زن‌ها تخصیص داشته میباشد.
حیاط اساسی به‌سوی شمال عمارت هشت فردوس اصفهان، هشت‌ضلعی میباشد و دو ردیف بلند از چوب سرو دارااست.
در اواسط تراس مهم حوضی به ارتفاع ۸۰/۲ و پهنا ۳۰/۲ با فواره‌ای دربین آن ساخته‌ گردیده است.
سقف این تراس دارنده تزیینات اکثری میباشد و دیوارهای داخلی قصر هم با نگارگری و طلاکاری و اشكال پرنده ها متعدد و گل‌های رنگارنگ و شیشه‌کاری‌ها و آینه‌کاری‌ها تزیین‌گردیده‌اند.
در‌این سرسرا دو تابلو نگارگری تعالی چشم می شود كه فتحعلی فرمان روا را روی تخت نشانه میدهد و در نزدیکی وی چندین نفر از فرزندانش قرار گرفته‌اند. تک تک این عمارت روی زیربنایی قرار گرفته میباشد كه محور سازه محسوب میشود و از مرمرهای زیبای تبریز ساخته‌ شد‌ه‌است.
اتاق‌های طبقه نخستین در چهار کناره قصر هشت فردوس اصفهان تزئیناتی از گچ‌بری و نگارگری دارا هستند.
در طبقه دوم عمارت نيز گروه‌ای از رواق‌ها، اتاق‌ها، طاق‌ها و پنجره‌ها بر زیبایی آن می افزاید. اين طبقه به راهروها و اتاق‌های زیادی تقسیم‌ شد‌ه‌است که هر يک تزیینات ویژه خویش دارا‌هستند.

معماری مسجد تحت عنوان عبادتگاه تشریفات ترحیم مشهد رهروان اسلام در هنر منزلت ویژه ای دارااست. تجلی انوار حق که در دانا هستی و کاینات به ظهور رسیده میباشد بوسیله هنرمندان مسلمان در معماری پرمعنای خویش جلوه گر گردیده‌است. معماران اسلامی با نیت قربت و در مجاورت حضرت حق کوشیده اند تا روح معنویت اسلامی را در بناهای خویش اکران دهند و در کل اجزای آن مظاهر الهی را به اکران گذارند.

معماری اسلامی با مساجد آغاز میشود، پس می اقتدار اذعان کرد: شاخصه های معماری کشورهای اسلامی بیشتراز هر چیز در مسجد تجلی یافته میباشد که خویش تجسم” بازآفرینی” و “تکرار” و هماهنگی و نظم و ادب طبیعت میباشد که معبود آن را به مثابه منزل کلیه مسلمان ها برای عبادت گزینش نموده است.

معماری مسجد لینک و پیوند تنگاتنگی با عبادات روزمره مسلمانها داراست به شکلی که ادای نماز نیازی به مکانی خاصی ندارد ولی زمانی که به اقدامی تیم جمعی تبدیل شد نیاز به فضایی برای اجرا ان پدیدار و آشکار شد از این رو معماران و هنرمندان مسلمان در ایجاد کرد و پیاده سازی مساجد غایت اختراع و هنر خویش را بی‌دقت به ثواب دنیوی آن به عمل بردند. خصوصیت های معماری مسجد اسلامی در کشور‌ایران بی صدا و وقار باشکوه الهی را به اکران میگذارد که آرم از سلیقه سرشار زیبایی‌شناسی میباشد و منبعی جز ایمان مذهبی و الهام آسمانی نمی‌تواند داشته باشد.

داشتن اتاق عقد منزه و آپدیت : در حالی تشریفات ترحیم مشهد که بعضی از سرویس ها عروسی به سفره عقد اعتقاد دارند برخی دیگر به تزئین یک اتاق تشریفات ترحیم مشهد تمیز و امروزی می‌پردازند. در این اتاق ها سفره عقد به طور مجزا چیده میگردد که البته جنبه نمایشی داشته و برای فیلم برداری و عکاسی جای قابل قبولی میباشد.

روکش صندلی ها و رومیزی ها : در طی انتخاب سالن باید به توجه روکش های صندلی ها و میزها را پژوهش فرمائید. روکش ها خلال داشتن رنگ و طرح زیبا بایستی منزه باشند و هیچگونه پارگی نداشته باشند.

از مهمان ها بهتر پذیرایی گردد: نحوه پذیرایی و سرو میوه و شیرینی تا وقت ها در ذهن مهمان های شما می‌ماند. تشریفات عروسی عالی هم به ظواهر و شیوه واکنش مهمانداران اعتنا ویژه ای داراست ، هم به طرز سرو میوه و شیرینی ها. تشریفات شما باید مطمئن شود به ازای مجموع مهمان ها نیروی کافی وجود دارااست و فورا بعداز اتمام خوراکی ها آنها‌را مجدد با میوه و شیرینی لبریز نماید.

تشریفات عروسی بهتر ضیافت را با یک شام عالی تک تک می نماید: وعده شام آخریم و مهمترین قسمت عروسی شماست. چگونگی و دیزاین طعام مهم می‌باشد و

کلیه به آن نگاه می نمایند. اما مفاد دیگری نیز میباشند که آن را به یاد ماندنی خیس می نمایند. یک کدام از این موارد ، سرو به موقع غذاست . مطمئن گردید که تشریفات غذای شما‌را به موقع آماده می نماید. برای آنکه خیالتان شل باشد یک نفر را تحت عنوان نماینده خودتان به تشریفات معرفی فرمائید.

خدمت های بهداشتی تمیز : به کارگیری مهمان ها از خدمت های بهداشتی اجتناب ناپذیر میباشد. در صورتیکه که توالت پاک نباشد نمی قدرت تالار را در ستون شایسته ترین ها محسوب کرد.

حالت دسترسی تالار : یک تالار خوب بایستی به میدان های اساسی شهر دسترسی داشته باشد و در صورتی که در حومه شهر قرار گرفته نباید مسافت متعددی تا مرکز شهر داشته باشد. چون در غیر این شکل رفت و آمد برای مهمان ها نقص‌ می‌گردد

سه طریق برای واردشدن به مسجد سلیمانیه تشریفات ترحیم مشهد استانبول وجود داراست. یک رویه این میباشد که از طریق حیاط درونی مسجد وارد آن شوید. دو شیوه دیگر در حیاط بیرونی مسجد قرار دارد. باتوجه‌به موقعیتی که دارید، نزدیک‌ترین روش را برای واردشدن به مسجد انتخاب کنید.

مسجد سلیمانیه با وجود ۱۳۸ پنجره، در زمان روز نسبتاً روشن و عرفانی میباشد تشریفات ترحیم مشهد البته که این پنجره‌ها بیشتر برای تزیین درنظرگرفته‌شده‌ میباشد تا روشنایی فضای درونی مسجد.

موقع شب میزان فروغ مسجد به‌معیار زیادی کاهش پیدا می‌کند. علت نادر‌شدن روشنایی قادر است به‌برهان روشن‌بودن لوسترهای کم‌فروغ و روشنایی مسجد باشد. برای روشن‌ترشدن فضای مسجد می توانید از ترفندهای سابق استفاده فرمایید. باید ۲۷۵ شمع را مانند گذشته در مکان ‌های درنظرگرفته‌شده قرار داده و روشن نمائید. این فعالیت مسجد را مانند روز روشن می‌کند.

شاید بدین فکر کنید که دود شمع‌ها ممکن می باشد طراحی‌های زیبای مسجد را تیره‌وتار کند. نگران نباشید، معمار سینان برای این مورد آگاهی خاصی در لحاظ گرفته میباشد. بالای درب ورودی مکانی درنظرگرفته‌شده که تمام دودهای نتیجه ها از سوختن شمع‌ها را به‌سمت بیرون می‌فرستد.

معماری داخلی مسجد بی آلایش‌تر از آن چیزی میباشد که تصورش را بکنید. روی ستون‌ها هیچ نقش‌ونگار خاصی دیده نمیشود. زمین مسجد و ستون‌ها از سنگ مرمر سفید ساخته‌شده‌ میباشد. این سادگی عظمت مسجد را چند برابر می‌کند و در نگاه اولیه، حتی ممکن میباشد آن را از مسجد ایاصوفیه هم گرانقدر‌تر تصور کنید

نبی پروردگار (ص) در حديثي فرموده هست: اهل تشریفات ترحیم مشهد مسجد افراد با بركت و آراسته و از كژي و گمراهي ها محفوظو در پشتیبانی اند. علاوه بر آن كه خير آنها در بر طرف شدن مشكلات دنيوي مردم جامعه بالعيان مشاهده مي گردد با تمام وجود در حل گرفتاري هاي افراد مي تشریفات ترحیم مشهد كوشند پروردگار به بركت وجود آنها عذاب و بلاها را كه در نتيجه برخي ایفا ناشايست افراد جامعه پيش مي آيد از آنها برمي دارد.

ويژگي ديگر اهل مسجد آن می‌باشد كه نسبت به اداي حقوق مسجد پيش گامند يعني همواره با اخلاص و نيت پاك در مسجد حاضر مي شوند، حقوق همسايگان مسجد را مراعات مي كنند به آن‌ها مزاحمت ايجاد نمي كنند، حق همسايگي مسجد را هم به نحو شايسته رعايت مي كنند و بدون بهانه از حضور در مسجد سرباز نمي زنند، از عمارت مسجد چه از روش رسيدگي به تندرست و زيبايي ظاهر و ساختمان مسجد و چه از طريق رونق بخشيدن به آبادني معنوي آن لحظه اي كوتاهي نمي كنند، و نگهداری مي كنند كه اداره امور مسجد تنها در اختيار بشر هاي صالح و تقواپيشه باشد و به دست نااهلان نيفتد.
آداب و احكام مسجد
براي اينكه بها و احترام و همينطور كارآمدي مسجد در كمك به كمال يابي انسان ها حفظ شود در دسته رهنمودهاي قرآن كريم و روايات اهل بيت (ع) آداب و احكامي براي همگی مردم به ويژه متوليان و رفت و آمدكنندگان به مساجد ذكر شده است كه قسمتي از اين آداب مربوط به ساختن مسجد و قسمتي به ورد به مسجد و بخشي نيز مربوط به داخل مسجد و بعضي هم به چگونگي خروج از مسجد مي باشد و برای مثال آداب مسجد می‌باشد.

کشور‌ایران از اقوام متنوع و مختلفی تشریفات ترحیم مشهد تشکیل‌شده، به همین ادله آداب و رسوم سوگواری و عزاداری هر قبیله متعدد میباشد. البته بعضی از آداب و رسوم فی مابین کل اقوام مشترک میباشد. برای مثال: به طور تقریب تک تک اشخاص در روز فوت عزیز شان با چاپ و نشر اطلاع رسانی ترحیم چه بصورت می‌دانی و چه بصورت مجازی این اتفاق را به دیگرافراد اعلام می نمایند. اطلاع رسانی ترحیم فقط جهت آگهی و دعوت آشنایان برای حضور در مراسم عزاداری متوفی نشر مییابد.

پس از برگزاری مراسم چهلم که همانگونه که از نامش پیداست، چهل روز پس از فوت متوفی برگزار میگردد صاحبان عزا با بیرون شدن از خرقه عزا، تا سالگرد معمولا مراسمی ندارند و در سالگرد برای بزرگداشت خاطر آن مرحوم دوباره مراسمی اجرا مي شود. که آگهی آحاد این مراسمات با چاپ و توزیع اعلامیه ترحیم اعمال می گردد.

در بعد از ظهر حاضر خیر فقط از کاربرد اطلاع رسانی ترحیم نادر نشده بلکه با توسعه و گسترش دولت ها در مورد پیوندها به آن افزوده گردیده‌است. مثلا طرح های اطلاع رسانی و اعلامیه ترحیم را در اینستاگرام تحت عنوان استوری و پست و حتی قرار دادن آن به مکان تصویر پروفایل ، برای آگهی همگانی تکثیر میدهند.

همانگونه که گفته شد تکثیر اطلاع رسانی ها بویژه اطلاع رسانی ترحیم و پیام های تسلیت در فضای مجازی با کمترین هزینه و سوای صرف مجال و بازخوردی بسیار زیاد امروزه بیشتر گزینه دقت قرار گرفته و در ازای اعلامیه ترحیم در سطح شهر کمتر مشهود است.

در انتها خاطر آور می شویم این حادثه تلخ ، وقتی برای هر انسانی فیس خواهد خواهد. و به پیمان دارای اسم و رسم مرگ تنها برای هم محلی وجود ندارد و روزی به سراغ ما نیز خواهد آمد، پس بکوشیم با خیر به بقیه افراد و جلب رضایت معبود به بار آخرت خویش بیفزاییم.

از مورد ها به کاربرده گردیده در میز تشریفات ترحیم مشهد ترحیم می شود به گل آرایی از قبیل سبد گل و کپه گل (گرد و مربعی و خطی ) , شمع آرایی ( وارمر , ضخیم , بلند , مشکی و سپید و شمع الکتریکی ) , عکس متوفی ( فریم عکس , شاسی ام دی اف , استند بنر با بعدها 200*90 ) , موردها پذیرایی همانند حلوا , رطب و شیرینی ترحیم ( که‌این اقلام با چنگال اردو یا این که چنگال دوشاخه پلاستیکی بر رمز مزار سرو میشوند ) اشاره نمود. سطح میز سوگواری با پارچه مشکی پوشانده گردیده و با به کاربردن ترمه که میتواند در رنگ های متفاوتی باشد تزیین می توان به این شکل که ترمه ها می بایست روی پارچه مشکی , پهن گردیده و بقیه موردها را روی آن در اختیار بگذاریم.

این میز می‌تواند در گونه های مختلفی پیاده سازی و تزیین شود از جمله می اقتدار از دو میز یا این که سه میز شکاف برای آن استفاده کرد و یا این که از جمله از میزهای گرد بلند ( شکاف ) یا این که مستطیل جهت صفحه ارایی آن به کار گرفت. بیشترین زیبایی این میز را گل و کپه گل های به کاربرده در آن بوجود میاورند برای مثال می اقتدار از کادر عکس هایی که به دور تا به دور آن گل آرایی گردیده و یا این که کادر عکس هایی که داخل استند گل آرایی ( محل نصب عکس به طور سیار که در خویش گل آرایی مکان داده میباشد ) به کار گرفت.

از سایر مفاد به عمل برده گردیده در تزیین میز ختم می شود به آیینه , قرآن , گلاب پاش و یا این که مجسمه های فرشته که نشانه روح متوفی میباشد استفاده نمود.

این استاد ادبیات در جواب به اینکه چرا برای فوت شده تشریفات ترحیم مشهد ها این سوره خوانده می‌گردد، خاطرنشان کرد: این سوره بیشتر برای باقیماندگان میباشد، چراکه باقیماندگان هم روزی خواهند مُرد پس چه عالی که تا زمان می باشد نعمت‌های آفریدگار را بشناسیم و به خدا روی آوریم.
او خاطر نشان کرد: خدا درین سوره از دانش و مقررات حکم دهنده گردیده در عالم پرده‌برداری می‌نماید و گفت و گو‌های علمی مانند شرایط ستارگان و جریان‌های آب اقیانوس‌ها و ... را مطرح می‌نماید و خاطرنشان می‌نماید مجموع این‌ها مبنی بر مقررات میباشد، پس چرا این نعمت‌ها را تکذیب می کنید؟
وی تکذیب‌کنندگان را اینطور معرفی کرد: تکذیب‌کنندگان یک سری مجموعه‌اند؛ اشخاصی می باشند که پروردگار را تکذیب می‌نمایند و توفیق‌ها و نعمات را از سوی پروردگار نمی‌دانند ولی گروهی هم میباشند که می دانند این نعمات از سوی معبود میباشد اما اعتقاد و باور ندارند و یا این که انجام آنها حکایت از تکذیبشان دارااست، اینطور که به اوامر خداوند فعالیت نمی کنند، آفریدگار حکیم از ما عمل فارغ قدرت ما نخواسته میباشد، آدم در روز ۲۴ ساعت فرصت دارد که طی ۲۰ ظریف از آن میتواند نمازها واجبش را بخواند یا این که در 1سال ۳۶۵ روز می خورد و می‌آشامد، در صورتی بشر از این 1‌سال، ۳۰ روز کمتر بخورد اتفاقی نمی‌افتد.

مراسم عزاداری و آداب رفتن به ختم
آدم موجودی اجتماعی و عاطفی میباشد و نیاز تشریفات ترحیم مشهد به دیگری برای نیازهای متفاوت،امری طبیعی در ساختار نظام مادی به شمار می‌رود. این نیاز به ویژه درزمان‌های بحرانی و بروز مصیبت بسیار تشدید میگردد و بشر گاه چنان به دیگری نیاز پیدا می‌نماید که نوزادی به مامان. بعضی‌ها با اقتدار درونی خویش می توانند وضعیت بحرانی را از راز بگذرانند، البته گشوده به امداد بقیه افراد نیازمندند، همچون کودکی که نو شیوه افتاده میباشد. در مصیبت‌ها آدم با دقت به روحیه و روش مختلف خویش مستلزم امداد سایرافراد میباشد.
از این رو در حین فوت، قوم مجاورت در کنار خانواده متوفی میمانند و به تسلی دادن آن‌ها مشغولند ولی می بایست نکاتی را در حیث داشت که‌این کنار هم بودن، کمک رسان باشد و باری بر دوش خانواده متوفی قرار ندهد.

کمپانی در مراسم عزا به اطمینان امامان
امام راستگو (ع)در مجلس گروهی عزا دار وارد شد و خطاب به آنها اظهار داشتند: آفریدگار، مصیبت وارداتی بر شمارا جبران فرموده، به جبران طاقت و تحملتان مشوق نیکی به شما داده و فرد متوفی را نیز در سایه عفووبخشش خود قرار دهد. بعد از مجلس بیرون شدند.

این ماجرا علامت می‌دهد که مراسم ترحیم بایستی به آسانی برگزار خواهد شد و تا جایی که ممکن میباشد از تکلف صاحبان عزا کاسته خواهد شد. صحیح وجود ندارد اشخاص مصیبت زده که مستلزم همدری و وقار روحی میباشند گرفتاری تهیه و تنظیم خوراک و پذیرایی از میهمانان را داشته باشند.! امام درست گو (ع) میفرماید: ”طعام میل کردن نزد مصیبت دیدگان از کردار و رفتار فرصت نادانی میباشد و سنت اسلامی آن میباشد که غذای آن ها از سوی بقیه افراد مهیا گردد، همانگونه که نبی(ص) درخصوص جعفر بن ابی طالب، اینگونه رفتاری را در پیش گرفت.

ترسیم قدیم برای کمپانی در مجلس ختم
ترسیم قدیم کشور‌ایران نیز اینگونه بوده میباشد که تا هفت روز از منزل صاحب و مالک عزا دودی بلند نمی گردیده و قوم و قبیله و همسایگان برای آنان طعام می بردند و اذن می دادند آن‌ها در خلوت و ادب به دلتنگی و سوگواری خویش برسند .