مناره مسجد جامع سمنان یکی‌از منارهای تاریخی تشریفات ترحیم مشهد جمهوری اسلامی ایران وابسته به معماری اسلامی سلجوقیان به شمار می‌رود که در کناره شمال شرقی مسجد جامع جای دارد. طول این منار از سطح زمین ۳۱/۲۰ متر میباشد و از روی بام به طول ۲ متر کتیبه‌ای با طرح و نقش بسیار خوشگل از خشت و با خط کوفی تزئین شده است. این سازه سابق‌ترین منار جنبان کشور‌ایران می باشد در راس این منار محوری چوبی جای‌دارد که با جنبش دادن آن تک تک منار جنبش می‌نماید.
معماري مناره
مناره مسجد جامع سمنان در کناره شمال شرقي شبستان شمالي مسجد فارغ از سكو مستقيما روي زمين واقع گردیده‌است.
براي رسيدن به مدخل منار بايد از يك راهرو منكسر تنگ و كم ارتفاعي عبور كرد كه به وسیله خواجه ابوسعيد سمناني و خواجه نظام الدين بختيار سمناني در دورة فرمانروا سنجر سلجوقي هنگام تاسیس شبستان سابق الذکر تاسیس شده است.
طول منار مسجد جامع سمنان را بين 5/31 تا 5/28 متر نوشته اند.
طول كلي منار 5/28 متر میباشد كه از اين طول 5/24 متر آن دربرگیرنده ميله منار تا انتهاي مقرنسها و قاعدتا مأذنه و 4 متر ديگر دربرگیرنده مأذنه و بخش فوقاني آن مي گردد.
علي رغم طول زياد منار به دليل نهفته شدن حدود 5/7 متر از قسمت زيرين در بين شبستان و بناهاي همسایه، آن چنانكه بايد عظمت و طول بلند آن جلوه گر نيست.
بخش تحتاني منار مسجد جامع سمنان تا نزديك كتيبه زيرين تقريبا استوانه اي میباشد و از آنجا به بالا به طور موزوني به هیبت مخروط ملايم در آمده تا زير مقرنسهاي مأذنه ادامه مي يابد.
مأذنه زيباي مناره مسجد جامع سمنان با واسطه دو رديف مقرنس مالامال كار بر فراز سازه قرار گرفته معماري اين مأذنه داراي سبك صفوي میباشد.
استقرار سقف گران قدر هشت ضلعي با حاشیه هاي مضرس طرح دار بر فراز آن، از نفوذ باران به باطن مأذنه و منار جلوگيري مي كند.
ادامه منار از مأذنه بیرون گردیده و به قپه كوچكي ختم مي خواهد شد.
قطر منار مسجد جامع سمنان در پائين 6/3 متر و در باطن 09/2 متر میباشد.
ضخامت ديوار منار در پايين ترين نصیب 75 سانتيمتر مي باشد و متناسب با كم شدن قطر منار از پايين به بالا از قطر ديوار و دكل نيز كاسته گردیده بطوريكه در نصیب انتهايي بدنه منار كه قطر آن به دستکم مي برسد تنگي گلويي حس نمي خواهد شد.
پلكانهاي مارپيچي منار بر عكس عقربه هاي ساعت حول پایه آجري (دكل) پيچيده و تا قاعده مأذنه ادامه مي يابد.
پايه اين دكل به شكل مربع میباشد كه با آجرهايي به بعدها 45 * 23 * 23 متر تشکیل شده و در قسمتهاي فوقاني به تدريج زواياي طرح مربع محو مي خواهد شد. تعداد پله ها حدود 91 عدد میباشد. اولين پله 36 سانتيمتر طول دارااست.
تزیینات مناره
مناره مسجد جامع سمنان یکی‌از منارهای تاریخی تشریفات ترحیم مشهد جمهوری اسلامی ایران وابسته به معماری اسلامی سلجوقیان به شمار می‌رود که در کناره شمال شرقی مسجد جامع جای دارد. طول این منار از سطح زمین ۳۱/۲۰ متر میباشد و از روی بام به طول ۲ متر کتیبه‌ای با طرح و نقش بسیار خوشگل از خشت و با خط کوفی تزئین شده است. این سازه سابق‌ترین منار جنبان کشور‌ایران می باشد در راس این منار محوری چوبی جای‌دارد که با جنبش دادن آن تک تک منار جنبش می‌نماید.
معماري مناره
مناره مسجد جامع سمنان در کناره شمال شرقي شبستان شمالي مسجد فارغ از سكو مستقيما روي زمين واقع گردیده‌است.
براي رسيدن به مدخل منار بايد از يك راهرو منكسر تنگ و كم ارتفاعي عبور كرد كه به وسیله خواجه ابوسعيد سمناني و خواجه نظام الدين بختيار سمناني در دورة فرمانروا سنجر سلجوقي هنگام تاسیس شبستان سابق الذکر تاسیس شده است.
طول منار مسجد جامع سمنان را بين 5/31 تا 5/28 متر نوشته اند.
طول كلي منار 5/28 متر میباشد كه از اين طول 5/24 متر آن دربرگیرنده ميله منار تا انتهاي مقرنسها و قاعدتا مأذنه و 4 متر ديگر دربرگیرنده مأذنه و بخش فوقاني آن مي گردد.
علي رغم طول زياد منار به دليل نهفته شدن حدود 5/7 متر از قسمت زيرين در بين شبستان و بناهاي همسایه، آن چنانكه بايد عظمت و طول بلند آن جلوه گر نيست.
بخش تحتاني منار مسجد جامع سمنان تا نزديك كتيبه زيرين تقريبا استوانه اي میباشد و از آنجا به بالا به طور موزوني به هیبت مخروط ملايم در آمده تا زير مقرنسهاي مأذنه ادامه مي يابد.
مأذنه زيباي مناره مسجد جامع سمنان با واسطه دو رديف مقرنس مالامال كار بر فراز سازه قرار گرفته معماري اين مأذنه داراي سبك صفوي میباشد.
استقرار سقف گران قدر هشت ضلعي با حاشیه هاي مضرس طرح دار بر فراز آن، از نفوذ باران به باطن مأذنه و منار جلوگيري مي كند.
ادامه منار از مأذنه بیرون گردیده و به قپه كوچكي ختم مي خواهد شد.
قطر منار مسجد جامع سمنان در پائين 6/3 متر و در باطن 09/2 متر میباشد.
ضخامت ديوار منار در پايين ترين نصیب 75 سانتيمتر مي باشد و متناسب با كم شدن قطر منار از پايين به بالا از قطر ديوار و دكل نيز كاسته گردیده بطوريكه در نصیب انتهايي بدنه منار كه قطر آن به دستکم مي برسد تنگي گلويي حس نمي خواهد شد.
پلكانهاي مارپيچي منار بر عكس عقربه هاي ساعت حول پایه آجري (دكل) پيچيده و تا قاعده مأذنه ادامه مي يابد.
پايه اين دكل به شكل مربع میباشد كه با آجرهايي به بعدها 45 * 23 * 23 متر تشکیل شده و در قسمتهاي فوقاني به تدريج زواياي طرح مربع محو مي خواهد شد. تعداد پله ها حدود 91 عدد میباشد. اولين پله 36 سانتيمتر طول دارااست.
تزیینات مناره
گونه های شبستان چیست