با دقت به تحقیق های انجام یافته روی تشریفات ترحیم مشهد تغییرات مسجد جامع در زمان های گوناگون، می اقتدار روش توسعه سازه را به این شکل اعلام کرد:
۱. مسجد جامع اردستان درابتدا به طور شبستانی ردیف دار در یک طبقه و با پلانی نامنظم ساخته شد.
2- اولین توسعه و گسترش افقی و عمودی مسجد جامع اردستان با تشکیل داد گنبدخانه در جناح جنوبی صورت داده میباشد
3- بعد از آن با ایجاد کرد حیاط جنوبی، طول این نصیب از دیگر قسمتها رفیعتر شد همینطور دراین مرحله با تشکیل داد بناهای همسایه گنبدخانه ، گشوده بسط پلان در جهت قبله انجام شده میباشد.
۴- آنگاه با تشکیل داد حیاط شمالی، این جناح نیز دارنده ارتقا طول شد ولیکن، پلان مسجد گسترشی سوا محدوده مسجد اول نداشت .
۵-در مرحله سپس، در جهت شرقی مسجد، پلان و طول هر دو پیشرفت یافتند.
۶-در واپسین مرحله توسعه، جناح غربی مسجد جامع اردستان در پلان، در به عبارتی محدوده مسجد سابق باقی ماند و با تشکیل داد تراس، صرفا ازلحاظ طول ارتقا یافت.
براساس حفاری های اعمال گرفته، دیرین ترین عنصر معماری در بقایای مسجد جامع اردستان ، نصیب هایی از دیوار خشتی میباشد که احتمالاً وابسته به بنایی از اواخر زمان ساسانی یا این که اوایل معماری اسلامی میباشد. تحقیق های انجام یافته روی فرایند تشکیل داد مسجد و گذر از نقشه آل بویه به نقشه زمان سلجوقی و بعداز آن ، نشانه از این دارااست که معماران سلجوقی خویش را مکلف به رعایت شرایطی نانوشته می دانسته اند.
به این شکل که در توسعه مسجد جامع اردستان از به عبارتی شالوده و محدوده جرزهای آل بویه به کار گیری کرده و با این شغل، از به هم ریختن نماهای داخلی خودداری کرده اند.
همینطور با اعتنا به پیگردیهای مرحوم شیرازی و کشفیات وی درباره سه حیاط شمالی، شرقی و غربی می قدرت سود گرفت؛ اگرچه این سه حیاط در یک مجال سازه نشده اند، هر سه مرتبط با عصر صفوی می باشند و ساختار اساسی بنای آنها در بالا کوشکی بوده میباشد.
با دقت به تحقیق های انجام یافته روی تشریفات ترحیم مشهد تغییرات مسجد جامع در زمان های گوناگون، می اقتدار روش توسعه سازه را به این شکل اعلام کرد:
۱. مسجد جامع اردستان درابتدا به طور شبستانی ردیف دار در یک طبقه و با پلانی نامنظم ساخته شد.
2- اولین توسعه و گسترش افقی و عمودی مسجد جامع اردستان با تشکیل داد گنبدخانه در جناح جنوبی صورت داده میباشد
3- بعد از آن با ایجاد کرد حیاط جنوبی، طول این نصیب از دیگر قسمتها رفیعتر شد همینطور دراین مرحله با تشکیل داد بناهای همسایه گنبدخانه ، گشوده بسط پلان در جهت قبله انجام شده میباشد.
۴- آنگاه با تشکیل داد حیاط شمالی، این جناح نیز دارنده ارتقا طول شد ولیکن، پلان مسجد گسترشی سوا محدوده مسجد اول نداشت .
۵-در مرحله سپس، در جهت شرقی مسجد، پلان و طول هر دو پیشرفت یافتند.
۶-در واپسین مرحله توسعه، جناح غربی مسجد جامع اردستان در پلان، در به عبارتی محدوده مسجد سابق باقی ماند و با تشکیل داد تراس، صرفا ازلحاظ طول ارتقا یافت.
براساس حفاری های اعمال گرفته، دیرین ترین عنصر معماری در بقایای مسجد جامع اردستان ، نصیب هایی از دیوار خشتی میباشد که احتمالاً وابسته به بنایی از اواخر زمان ساسانی یا این که اوایل معماری اسلامی میباشد. تحقیق های انجام یافته روی فرایند تشکیل داد مسجد و گذر از نقشه آل بویه به نقشه زمان سلجوقی و بعداز آن ، نشانه از این دارااست که معماران سلجوقی خویش را مکلف به رعایت شرایطی نانوشته می دانسته اند.
به این شکل که در توسعه مسجد جامع اردستان از به عبارتی شالوده و محدوده جرزهای آل بویه به کار گیری کرده و با این شغل، از به هم ریختن نماهای داخلی خودداری کرده اند.
همینطور با اعتنا به پیگردیهای مرحوم شیرازی و کشفیات وی درباره سه حیاط شمالی، شرقی و غربی می قدرت سود گرفت؛ اگرچه این سه حیاط در یک مجال سازه نشده اند، هر سه مرتبط با عصر صفوی می باشند و ساختار اساسی بنای آنها در بالا کوشکی بوده میباشد.