مجله خبری تشریفات

جمعاً مسجد فرمان روا احمد یک کدام از جاذبه‌های استانبول میباشد که هر توریسم در سفر به این شهر می بایست از آن دیدن نماید. برای شناخت بیشتر با جزئیات این مسجد، نوشته‌ی‌علمی زیر را تفحص بفرمایید.

شناخت با مسجد پاد شاه احمد (Sultan Ahmed Mosque)

مسجد آبی استانبول (The Blue Mosque) یا این که مسجد پاد شاه احمد (به لهجه ترکی Sultanahmet Camii) یک مسجد تاریخی در شهر استانبول هست که آوازه بسیار متعددی داراست و یکی اساسی‌ترین تقدم‌های گردشگران و از مهمترین نکات سفر به استانبول میباشد. با این وجود عموم مسلمان استانبول هنوز بر روی فرش‌های قرمز‌رنگ و باشکوه این مسجد نماز می‌خوانند و یک مکتب علم ها شرعی در اینجا دایر شد‌ه‌است. یکی از دلایل آوازه این مسجد، کاشی‌های آبی ساخته شده با دست است که دیوارهای داخلی مسجد تشریفات ترحیم مشهد را مزین کرده و شکوه و جلال مسجد را یک‌سری موازی نموده است. این مسجد یکی از مطرح ترین مساجد ترکیه میباشد و می‌تواند 10،000 نمازگزار را در خویش مکان دهد. در پی شما را با قسمت‌های متفاوت مسجد پاد شاه احمد استانبول آشنا میکنیم. ولی پیش از آن عالی میباشد مختصری با تاریخچه این مسجد آشنا گردید.

تاریخچه مسجد پاد شاه احمد استانبول

بعد از صلح امپراتوری عثمانی و سلطنت هابسبورگ در سال 1606 میلادی که به صلح زتسیتوتوروک (Zsitvatorok) پر اسم و رسم هست و همینطور از دست رفتن بخشی از امپراتوری عثمانی ضمنا نبرد‌های دربین سال‌های 1603 تا 1618 میلادی با جمهوری اسلامی ایران، پادشاه احمد اولیه تصمیم گرفت تا مسجدی گران قدر و باشکوه سازه نماید تا مجدد شکوه و توان امپراتوری عثمانی را به اکران بگذارد. ولی سلطان احمد با دقت به باخت‌ها و ضررهای فراوانی که در طی مبارزه‌ها داشت، ناچار شد برای ساخت این مسجد از بانک وام بگیرد.

در مقابل در دنیای امروز نیز جهانی شدن و تکنولوژی اطلاعات که چشمگیرترین نمود آن اینترنت میباشد، قلمرو را به گسترهٔ جهانی و سرعت عمل را به حد غیرقابل تصوری ارتقاء داده میباشد. گستردگی میزان علم و ارتقاء سرعت انتقال اطلاعات، فقیه را به عرصه هماوردی دشوار و جانکاه مبدل کرده است، که فکر و کوتاهی در اقدام شایسته و بایسته، ضرر‌ها و زخم‌های راهکار ناپذیری را موجب می شود. در عصر اینترنت و جهانی شدن، اقدام نکردن و در دست نداشتن خلاقیت به این معنای در معرض تأثیر و زخم قرار دادن از سوی اقدامات دیگران می‌باشد.

دامنه این جراحت پذیری به ویژه در حوزه تمدن که میدان شغل مساجد میباشد، با دقت به امکانات دیداری و شنیداری تشریفات ترحیم مشهد اینترنت بسیار عظیم است، از این رو بایستی مساجد در قبال این تحدی بزرگ، از امکانات و امکان‌های نتایج آمده به وسیله اینترنت در جهت توسعه دامنه تمدن سازی فقاهتی به ویژه در سطح محله کمال بهره برداری را نمایند. بدین ترتیب مساجد با استعمال از ارتباطات شبکه‌ای از اپ‌های مذهبی، امکانات تربیتی و تجربیات تبلیغی یکدیگر استحضار یافته و با تبادل این اطلاعات و همکاری و همیاری در اجرای اپ‌های فرهنگی، ارشادی و تبلیغی، بر دامنه ژرفای تأثیرگذاری خود میافزایند.

مساجد همچنین با طراحی سامانه‌ها (سایت‌های ویژه) و متناسب با شرایط فرهنگی و اجتماعی مخاطبین خود، ارتباطات فردی و تأمین نیازهای روحی – معنوی و فرهنگی آن ها را مهیا میاورند. به طور کل می‌توان اذعان کرد که با وجود شبکه جهانی اینترنت، این زمان برای مساجد به عنوان مراکز ارشادی، فرهنگی و تبلیغی آماده آمده است تا خلال همفکری و همکاری با یکدیگر، به تبیین مبانی، اصول و ارزشهای شرعی و فرهنگ وتمدن سازی فقاهتی بپردازند. اینک تأکید بر سپس تمدن سازی فقاهتی مساجد در فرایند اپلیکیشن‌های پیشرفت‌ای از مداقه خاصی بهره مند شده است؛ به این دلیل که کارکرد فرهنگی مساجد بر شناخت فقیه بینی اقشار گوناگون جوامع روستایی و شهری به ویژه جوانان تأکید دارد.

برای نخستین توشه ، خلیفه دوم ، هم‌زمان با بسط و ترمیم مسجدالنبی (صلی الله علیه وآله و سلم) ، حجره مقصوره الشریفه را با آجر سازه و تعمیر کرد و بعد از آن در طول ولید بن عبدالملک که منزل های دختر و همسران نبی ، به مسجد منضم شوید ، در نزدیکی مرقد یک دیوار چهار ضلعی تشکیل داد که به واسطه یک دیوار پنج ضلعی (مخمس) دیگر از آن را احاطه نمود .

ناصر خسرو قبادیانی در [ سفرنامه ، ص102 ] خلال بیان زیارتش از شهر مدینه ، صریحاً علامت می دهد که در نصفه اول قرن 5 قمری پنج ضلعی بودن بنای بقاع مشهود و پر اسم و رسم همگان بوده میباشد و در این خصوص می نگارد : « بقعه – و آن منزل ای مخمس هست و دیوارها از در میان ردیف های تشریفات ترحیم مشهد مسجد برآورده است و پنج ردیف و در گرفته می باشد ... » .

بعداز عمربن عبدالعزیز در قرن اول هجری ، مرقد مطهر مکرر با محافظت صورت نخستین ، مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفت .

اسحاق بن سلمه که از جانب متوکل 232/247 قمری مأمور عمران و آبادی مدینه و مکه بود ، نماسازی حجره شریفه را نوسازی کرد و زمین آن را به سنگ های مرمر ، مفروش تشکیل داد و بتنونی در [الرحله الحجازیه ، ص 217 ] گفته می‌باشد که اولیه کسی که بر حجره شریفه ، پرده ای معلق نمود خیزران ، مامان هارون الرشید بود » .

در سال 548 قمری جمال الدین اصفهانی وزیر سلاطین زنگی اتابک موصل فضا حجره را به طول یک قامت با مرمر نماسازی و آن را بازسازی نمود و تمامی ضلع های گوشه و کنار مقصوره را به ضریحی چوبی و مشبک مزین کرد که‌این او‌لین ضریحی میباشد که سازه نهاده شد .

هر كس در آن نماز بگزارد و با پاکی نیت معبود را بخواند، معبود نیازش را برطرف می كند.»

- «هر كس در آن از معبود امنیت بخواهد، آفریدگار او‌را از تمامی آنچه از آن هراسان می‌باشد، امنیت می‌دهد.»

- «مطلع باشید، شب و روزى نیست، مگر اینكه ملائكه براى دیدار تشریفات ترحیم مشهد از آن و عبادت پروردگار در آن به زمین می آیند.»

- «در شرایطی‌که من نزدیك شما بودم، تن‏هادر آن مسجد نماز می خواندم.»

ویژگى‏ هاو فضیلت هاى مسجد سهله‏

درباره ویژگی هاى خاصّ این مكان مقدّس مى‏ اقتدار نکات زیر را برشمرد:

اقامتگاه پیامبران و صالحان میباشد؛

2. اقامتگاه جانشینان امام مهدى ( علیه السلام ) خواهد بود؛
3. اقامتگاه حضرت ابراهیم ( علیه السلام ) بود؛
4. اقامتگاه، عبادتگاه و كارگاه بافندگى حضرت ادریس ( علیه السلام ) بود؛
5. اقامتگاه حضرت مهدى ( علیه السلام ) بعداز ظهور آن حضرت خواهد بود؛
6. آنجا پایگاه حضرت خضر می‌باشد؛
7. اینجا تربتى می‌باشد كه تمامی پیامبران از آن آفریده شدهاند؛
8. رهگذر راهیان بهشت هست؛
9. محلّ تقسیم غنایم در بعدازظهر ظهور خواهد بود؛
10. محلّ عروج رسول؛
11. محلّ نزول فرشتگان؛
12. محلّ نیایش حضرت صاحب و مالک الزّمان ( علیه السلام )؛
13. مركز مال عموم حضرت مهدى (عج)؛
14. مقام صالحان و پیامبران است؛
15. صور در اینجا دمیده میشود؛
16. دعا در این مسجد، مستجاب است؛
17. فرشتگان هر شب و روز در آن فرود میآیند؛
18. فاروق اعظم اینجاست؛
19. محشر به سوى این مسجد میباشد؛
20. در كنار آن هفتاد هزار نفر محشور می شوند كه همگى به فردوس میروند.

مسجد سهله

امام مهدى (عج) و مسجد سهله‏

دراین مورد احادیث زیادى از ائمّه ( علیه السلام ) قصه گردیده‌است، به عنوان مثال اینكه:

- بدانید كه آن منزلگه مالک شما هنگام قیامش میباشد.

- پیوسته قائم ( علیه السلام ) در آن میباشد.

- بیت المال و محلّ تقسیم غنائم مسلمانها در آن میباشد.

از نظرگاه الاقشهری، به استناد گفته ابن عمر بنای مسجد در آن روزها، سه درب داشته است. دربی در جهت دیوار جنوبی مسجد. دربی موسوم به باب عاتکه در شمال دیوار غربی که به باب الرحمه پر اسم و رسم هست. و درب سوم همان باب جبرئیل فعلی می‌باشد که اواسط دیوار شرقی مسجد قرار داشته میباشد .

پس از تغییر تحول جهت قبله از بیت المقدس یعنی سمت شمالی مسجد، به کعبه یا سمت تشریفات ترحیم مشهد جنوبی مسجد. محمد نبی الله (صلی الله علیه و آله و سلم) دربِ گشوده شده در دیوار جنوبی را مسدود نمود. و باب دیگری گشود که شاید گفته حافظ محمد بن محمود بن نجار در [خبر ها مدینه الرسول] ص69) با واقعیت مبنی بر باشد که درب در دیوار شمالی. و محاذی دربی بوده هست، که بعداز تغییر قبله بسته شده بود .

بیهقی در[ دلائل النبوه ، جلد1 ، فصل مسجدالرسول ] از عباده داستان می کند که : « انصار مالی را گردآوری کردند و به حضور نبی آوردند. و پیشنهاد نمودند که مسجد را مرمت و زیور نمایند. و گفتند تا چه هنگام می بایست تحت این سقف که پوشال خرما است ، نماز بگذاریم ». فرستاده فرمود : « سقف مسجد برادرم موسی نیز همچنین بود و من از روش او برنمی گردم » .

بنای مسجد حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) همچنان مخلوط و شکل اولیه خود را تا سال 7 هجری نگهداری نمود. و تغییراتی در این روزها به خود نیافت. در سال هفتم هجری پس از آنکه مسلمانها از فتح قلاع خیبربه سوی مدینه بازگشتند. بایستگی پیشرفت مسجد النبی (صلی الله علیه و آله و سلم) بخاطر افزایش روزافزون جمعیت مسلمانان، مد حیث محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) و اصحاب قرارگرفت. و به گفته امام جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام) در [خبرها دارالهجره ، رزین و ... ] فرستاده مسجد را از طول و عرض بنحوی توسعه اعطا کرد که به صورت مربع 100× 100 ذرعی درآمد .

مرحوم آیت الله سیّد عبدالکریم کشمیری از مرحوم آیت الله سیّد علی حکم کننده نقل می کند که او معتقد بود رفتن به مسجد سهله در روز جمعه عالی میباشد؛20 همانگونه که علّامه سیّد محمّدحسین طباطبائی(ره) دربارة او چنین می گوید:

مرحوم سیّد حاکم اتاقی در «مسجد کوفه» و هم چنین حجره ای در مسجد سهله تشریفات ترحیم مشهد داشت و فقط در آنها به سر می برد و همیشه شاگردانش را به شب زنده داری بعضی از شب های خاص در مسجد کوفه و مسجد سهله سفارش می نمود.

او پیشنهاد می کرد که در صورتیکه در اکنون نماز یا تلاوت قرآن یا در هم اکنون ذکر و تفکّر بودید و در همین اینک صورت ای قشنگ یا چیزهای دیگری از عالم غیب دیدید، توجّه نکنید و به عبادت خویش مشغول باشید.

در روایتی نقل شده است که هر کس چهل شب چهارشنبه متواتر در مسجد سهله و به نیّت دیدن امام بعد از ظهر(عج) به عبادت و شب زنده داری درگیر باشد، توفیق دیدن امام(عج) را به دست می‌آورد.

مرحوم آیت الله سیّد شهاب الدّین مرعشی از افرادی بود که هر چهارشنبه به زیارت مسجد سهله اهتمام می ورزید و حتّی موفّق به زیارت امام عصر(عج) و اعلام کرد وگو با او شد.

اکثری دیگر از علما و بزرگان نیز بر زیارت مسجد سهله مواظبت می کردند و برخی، به اندازه ای همراه این مسجد مقدّس بودند که در همان مسجد رحلت کردند؛ مثل حاج میرزا حسین خلیلی که در زمان دربین الطلوعین، در روز جمعه و در حالی که مشغول دعا بود، به دیار باقی شتافت

در پایین زمین این بسط محوطه وسیعی به وسعت پروژه بسط احداث گردیده است که در‌این محوطه دستگاه های تهویه و تبرید که تعداد آن ها به 144 دستگاه می‌رسد، عمل نهاده شد‌ه‌است. همچنین ، درین محوطه زیر زمینی اتاق هایی برای در دست گرفتن دستگاه ها و مراقبت های امنیتی ، تهیه صدا و سایر خدمات تشریفات ترحیم مشهد ساخته شده است.

اطراف پیشرفت را محوطه های جالبی برای ادای نماز حجاج و معتمرین به مساحت 235000 مترمربع احداث گردیده که کف آن بوسیله سنگ های مرمر زیبای (گرم نشو) و همچنین گرانیت رنگی، با اشکال هندسی و اسلامی زیبایی تزئین شد‌ه‌است. و همین محوطه هاست که در حین ازدحام حجاج ظرفیت نمازگزاران را به حدود یک ملیون نفر می‌رساند.

هم زمان با این توسعه و گسترش ، پروژه ایجاد کرد ایستگاه های تبرید و همچنین پناه برق موردنیاز مسجد نیز به ایفا رسید. این طرح در 7 کیلومتری مسجد النبی و در زمینی به مساحت 70000 مترمربع ساخت شده و از چندین ساختمان درست شده هست که برای مثال آن‌ها می توان ساختمان دستگاه های تهویه و ساختمان دستگاه های ساخت فشار و همچنین ساختمان ساخت‌و‌ساز برق احتیاطی برای زمان ها ضرورت را نام موفقیت.

دستگاه های خنک کننده از شش موتور تعالی که اقتدار خنک کنندگی هر کدام از آنان 3.400 تن و یا به عبارتی 819000 متر مکعب در ساعت است ساخته شده اند.

هوای خنک تشکیل داد شده از طریق این تونل هفت کیلومتری که عرض آن 6.10 متر و ارتفاع 4.10 متر است بوسیله یک لوله به قطر 90 سانتی متر و یار با آب خنک به محوطه ذیل زمین مسجد النبی منتقل شده و به 144 دستگاه تهویه منصوب در آنجا منتقل میشود و از طریق این دستگاه ها مجموع مسجد النبی خنک میگردد، آب برگشتی نیز توسط لوله دیگری که قطر آن هم 90 سانتی متر میباشد از طریق همان تونل به محل اول خود بر می‌شود و این شغل مرتبا تکرار می گردد. درین تونل 31 اتاق برای خنک کردن آب و پمپاژ آن وجود دارد.

در آن وقت، متوجه شدم که شفا یافته‏ام و آن نوروفروغ، وجود مقدس حضرت مالک الزمان علیه السلام بوده میباشد » .

این معجزه‏ی باهر و کرامت ظاهر، در شب چهارشنبه دوازدهم جمادی الاولی 1414 هجری برابر با پنجم آبان 1372 خورشیدی شکل بخشید .

سعید ، با مادر و برادر خود، سه شب ، در زائرسرای مسجد اقامت کردند . شب سوم که شب تشریفات ترحیم مشهد جمعه بود، اهمیت دیگری شد که این بار، در بیداری ایفا پذیرفت . موقتا، متن آن رخداد را از لهجه سعید بشنوید :

شب جمعه، در اتاق شماره‏ی هشت نشسته بودم و مادرم سرگرم تلاوت قرآن بود . شم کردم که شخصی در کنار من گرد‌همایی و برای من، رهنمودها و شیوه نامه‏هایی را بیان فرمود .

چون سخنانش به آخر رسید، برگشتم و کسی را ندیدم . از مادرم پرسیدم که: «مادر! با من بودی؟» . ذکر کرد: «من، قرآن می‏خواندم، با تو نیستم .» . پرسیدم: «پس این کی بود که با من حرف می‏خاطرنشان کرد؟» . مادرم اذعان کرد: «کسی دراین جا نیست » .

در آن موقع، پتو را بر سرم کشیدم و هر چه به مغزم فشار آوردم که مطالب آن شخص را به خاطر بیاورم، چیزی به یادم نیامد .

روز جمعه، سعید و مادرش، به تهران باز می‏گردند و به درمان گاه الوند مراجعه می‏کنند . بعداز عکس‏برداری، مشخص و معلوم می‏خواهد شد که سعید، صحیح و سالم میباشد و از غده‏ی بدخیم سرطانی، هیچ خبری نیست .

بدین گونه، این نوباوه بهروزی‏مند – که به حق، «سعید» نامگذاری شده – از معجزات باهر حضرت ولی بعدازظهر، ارواحنا فداه، بهبودی بدون نقص خود را در می‏یابد .

دو هفته آنگاه (شب چهارشنبه بیست و پنجم جمادی الاولی برابر با 19/8/72) سعید ، با مادرش و برادرش محمد نعیم، به جمکران آمده بود تا پیشانی وقار بر آستان مسجد حضرت مالک الزمان علیه السلام بساید و از محضر مولا و مقتدایش قدردانی کند . خوش‏بختانه، حقیر هم در مسجد بودم و از داستان شفا یافتن او با خبر بودم . با او به دفتر کار مسجد رفتم و در حضور ده‏ها نفر از دوستان ، مطالب بالا را از زبان سعید بی واسطه شنیدم .

موزائیک‌ها را بایستی مهمترین تزئینات این سازه به اکانت آورد که نصیب‌های گوناگون تقسیم می گردند. از جمله موزائیک‌های در ورودی امپراطور مرتبط با آخرها قرن نهم و یا این که اوایل قرن دهم می باشد و تصویر یک امپراطور (احتمالا لئو ششم) همپا با پسرش کنستانتین هفتم را نشان می‌دهد که در موقتا سجده مقابل عیسی مسیح می باشند.

موزائیک‌های ورودی جنوب غربی در سه در ورودی که در‌این بخش قراردارد، نصب گردیده‌اند. به لحاظ میرسد تاریخ نصب این موزاییک‌ها به سال ۹۴۴ گشوده میگردد. این موزائیک‌ها تصویر مریم مقدس را نشان می‌دهند که روی یک صندلی سلطنتی بدون پشت نشسته هست. در انتهای شرقی کلیسا نیز موزائیک‌هایی وجود دارااست که به نوع تشریفات ترحیم مشهد خویش شایان توجه میباشند. این موزائیک‌ها که در سال ۸۷۶ فعالیت گردیده‌اند تصویر مریم مقدس و کودکش را نماد می‌دهند. از سایر موزائیک‌های مهمی که در ایا صوفیه وجود دارد بایستی به موزائیک‌های الکساندر، موزائیک‌های ملکه زوئی، موزائیک‌های کامننوس، موزائیک‌های دیزیز و موزائیک‌های فضای سنگ فرش شمالی اشاره نمود.

شاید برایتان دیدنی باشد که بدانید نصیب متعددی از این موزائیک‌ها در ده سال ۱۹۳۰ بوسیله موسسه‌ای به رهبری توماس وایت موی کشف و تمیز شدند. نقص‌ اساسی که ترمیم کنندگان دارا‌هستند این است که بتوانند پلی میان فرهنگ مسحیت و اسلام به وجود آوردند تا تصاویر کشف گردیده روی موزائیک‌ها توهین به هیچ گروهی به شمار نرود.

درباره تزئینات و زیبایی مسجد ایا صوفیه

حرف اخر درباره مسجد ایا صوفیه

در نوشته ی علمی شناخت با مسجد ایا صوفیه هر آنچه را که مایحتاج بود درباره تاریخ، معماری و دیگر نکات اصلی این جاذبه توریسم بدان ذکر کردیم. آغاز به معرفی این مسجد پرداختیم و سپس درباره تاریخ و معماری آن سخن زدیم. این نوشته‌علمی مختصری از تاریخ این مسجد را اظهار کرد. به این ترتیب کسانی که برای درک کردن تاریخ مالامال فراز و نشیب این جاذبه توریسم کنجکاو می باشند میتوانند بیشتر درباره آن تحقیق نمایند.

موقتی مسجد ایا صوفیه تحت عنوان یکی از مساجد مهم ترکیه و همینطور یکی مهم‌ترین جاذبه‌های توریسم استانبول هر ساله گردشگران متعددی را به سوی خویش جذب می‌نماید. در صورتیکه نکته دیگری درباره این مسجد وجود دارد که در این نوشته بدان اشاره نشد، آن را با ما و دیگر خوانند‌گان به اشتراک بگذارید. امید خواهیم داشت این نوشته ی علمی برایتان اثر گذار بوده باشد و بتوانید از آن به کار گیری فرمایید.

آن پیرمرد که حضرت خضر علیه السلام بود، منرا نشاند و حضرت امام علیه السلام مرا به نام خود خواند و فرمود: «برو به حسن بن مسلم [6] بگو: «تو، یک‌سری سال است که این زمین را عمارت می‏کنی و ما خراب می‏کنیم . پنج‏سال زراعت کردی و این سال دیگرباره شروع کردی، عمارت می‏کنی تشریفات ترحیم مشهد . رخصت نیست که تو دیگر درین زمین زراعت کنی، باید هر چه از این زمین منفعت‏برده‏ای، برگردانی تا در این موضع مسجد بنا کنند ».

به حسن بن مسلم بگو: «این جا، زمین شریفی میباشد و حق‏گران قدر این زمین را از زمین‏های دیگر برگزیده و شریف کرده است، تو آن را گرفته به زمین خود ملحق کرده‏ای ! آفریدگار، دو پسر جوان از تو گرفت و هنوز هم متنبه نشده‏ای! چنانچه از این شغل بر حذر نشوی، نقمت‏خداوند، از حوزه‌‏ای که گمان نمی‏بری بر تو فرو می‏ریزد » .

حسن بن مثله عرض کرد: «سید و مولای من! منرا دراین باره، نشانی موردنیاز میباشد; زیرا، مردم، کلام من‌را بدون نماد و ادله نمی‏پذیرند».

امام علیه السلام فرمود: «تو برو رسالت‏خود را ایفا بده . ما، در این جا، علامتی می‏گذاریم که گواه گفتار تو باشد . برو به نزد سید ابوالحسن، و بگو تا برخیزد و بیاید و آن مرد را بیاورد و منفعت یک‌سری ساله را از او بگیرد و به دیگران دهد تا بنای مسجد بنهند، و باقی وجوه را از رهق [7] به حوزه‌‏ی اردهال که ملک ما می باشد، بیاورد، و مسجد را تک تک کند، و نصف رهق را بر این مسجد وقف کردیم که هر ساله وجوه آن را بیاورند و صرف عمارت مسجد کنند .

مردم را بگو تا بدین موضع تمایل کنند و عزیز بدارند و چهار رکعت نماز دراین مکان بگذارند: دو رکعت تحیت مسجد، در هر رکعتی، یک بار «سوره‏ی حمد» و هفت‏بار سوره‏ی « قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَدٌ ‏ » بخوانند و تسبیح رکوع و سجود را، هفت‏بار بگویند .